ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ Κ. ΜΑΝΩΛΗ ΓΛΕΖΟΥ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ
"ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ"

   Αγαπητοί συνέλληνες, αγαπητοί συμπατριώτες, αγαπητοί συνάνθρωποι συμπολίτες αυτού του τόπου, δεν θέλω και δεν μπορώ να αναφερθώ στον καθένα ξεχωριστά, ας μου επιτραπεί να πω ένα χαίρε μονάχα σ' αυτόν που διακονέψαμε μαζί στα έδρανα του κοινοβουλίου, αγαπητέ Xρήστο και να πω στον προλαλήσαντα, τον Σπύρο τον Παπασπύρου που είχε έρθει μαζί με εκείνον τον νέο που με ψέκασε στην πλατεία συντάγματος, είχαν έρθει σπίτι μου και κουβεντιάσαμε, ας μου επιτραπεί να κάνω αυτόν τον διαχωρισμό σ' αυτούς τους δύο και έχει την αξία του αυτός ο διαχωρισμός, όπως θα δείτε και παρακάτω.
  Συγχαρητήρια στις οργανώσεις των αστυνομικών για αυτήν την ημερίδα, για την πρωτοβουλία να διενεργηθεί αυτή η ημερίδα. Θεωρώ ότι αποτελεί μία νίκη του ανθρωπισμού και μία νίκη της δημοκρατίας όσο λίγα και αν θα είναι αυτά που θα κατατεθούν σήμερα απέναντί σας.
   Έρχομαι να σας μιλήσω όχι για να αποδεχθείτε τις απόψεις μου. Θα καταθέσω τις απόψεις μου, πικρός ο λόγος θα είναι και καλός ο λόγος, δεν ορρωδώ ούτε χαϊδεύω αυτιά, δεν ορρωδώ μπροστά στο να πω την αλήθεια ούτε χαϊδεύω αυτιά. Και μπορεί πολλούς να τους στεναχωρήσω αλλά όσοι με ξέρουν, ξέρουν ότι δεν πρόκειται να πω κάτι που δεν πιστεύω, δεν θεωρώ όμως ότι αυτό είναι θέσφατο, δεν θεωρώ όμως ότι αυτή είναι η πραγματική αλήθεια. Σας παρακαλώ, σας ικετεύω να επιχειρήσετε να αντικρούσετε αυτά που θα πω, αλλά με επιχειρήματα, στο μυαλό σας εάν δεν μπορεί να γίνει εδώ συζήτηση, στη σκέψη σας αργότερα. Ζητώ την αντίκρουση των απόψεών μου, δεν ζητώ την αποδοχή των απόψεών μου και ξεκινάω.
  Βρισκόμαστε μπροστά σε μια δραματική κατάσταση μπορώ να πω η οργή του λαού εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους και πρέπει κατά κάποιο τρόπο να την περιγράψουμε. Υπάρχουν τα γιαουρτώματα, υπάρχουν τα γιουχαΐσματα, υπάρχουν οι καρεκλιές, τα αυγοχτυπήματα, οι βρισιές. Δεν αρκεί η καταδίκη τους. Βγαίνουν όλοι και λένε ότι καταδικάζω αυτό που είναι και έχουν ήσυχη την συνείδησή τους. Λάθος, χρειάζεται μια ανάλυση γιατί έφτασε σε αυτό το σημείο το ένα, 2ον είναι εκδήλωση σωστή η έκφραση αυτή της οργής του λαού ή μήπως χρειάζεται ολόκληρη η διαδικασία μετατροπής της οργής του λαού σε πολιτική πράξη; Αυτό είναι το τεράστιο θέμα. Αυτό απαιτεί βέβαια μία συνειδησιακή διεργασία πάρα πολύ μεγάλη αλλά αυτό είναι το κύριο έργο μας δηλαδή πώς θα μετατραπεί η οργή του λαού, δικαιολογημένη ή όχι αυτό είναι μια άλλη υπόθεση, σε πολιτική πράξη και όχι σε ενέργειες βίας διότι δεχόμαστε τώρα αυτή την κατάστασή αλλά υπάρχουν και οι παρεκβάσεις. Πρώτη παρέκβαση, έχω βρει και έχω συναντήσει όχι έναν αλλά πολλούς ανθρώπους οι οποίοι μου λένε: «εγώ δεν θα αφήσω Μανώλη να πεθάνει το παιδί μου, εγώ θα πάω να σκοτώσω». Το έχετε αντιληφθεί λέω και απευθύνομαι σε όλους και πρώτα πρώτα σε εσένα Χρήστο, αυτό το θέμα; Εάν αφήσουμε τα πράγματα ως έχουν, τελικά θα μπει η χώρα σε ένα αιματοκύλισμα. Τι θα κάνουμε απέναντι σε αυτή την κατάσταση, θα κατεβάσουμε τα άρματα μάχης και το στρατό να αντιμετωπίσει τον οργισμένο λαό; Το θέμα είναι να μην φτάσουμε εκεί, και εγώ δεν λέω ένα κεφάλαιο που δεν είναι του παρόντος εδώ, αλλά αν θέλετε εγώ δεν έχω καμία αντίρρηση να κληθώ και να κουβεντιάσουμε και αυτό το θέμα, πώς μπορεί η χώρα να βγει από το αδιέξοδο. Εγώ έχω πέντε τρόπους για το πώς μπορεί η χώρα να βγει από το αδιέξοδο, όμως δεν μ' ακούει κανένας, φωνή βοώντος εν τη ερήμω, αλλά το αφήνω αυτό στη μπάντα. Το θέμα για μας είναι άλλο. Πώς η οργή του λαού δεν θα αποχαλιναγωγηθεί, λέω θα μετατραπεί σε πολιτική πράξη και πέρα από αυτό θέλω να σημειώσω και ένα άλλο γεγονός. Η έκφραση οδηγεί και σε άλλες πράξεις, δεν θέλω πάλι ούτε να βγω να καταδικάσω ούτε να υπερασπιστώ τίποτα, υπάρχουν και άλλοι που εκμεταλλεύονται αυτή την κατάσταση και νομίζουνε ότι με επαναστατικές πράξεις μπορούνε να αντιμετωπίζουνε την κατάσταση. Η ιστορία όλης της ανθρωπότητας δείχνει ότι αυτού του είδους οι ενέργειες δεν οδηγούν πουθενά, απλώς ρίχνουν λάδι στη φωτιά και αυτές οι ενέργειες και τα επαναστατικά λόγια τα μεγάλα και οι κουβέντες οι μεγάλες ότι εμείς θα σώσουμε την πατρίδα...
   Να κάνω μία σύγκριση; Τα ακούω βερεσέ. Ο Τσολάκογλου, ο πρώτος συνεργάτης των κατακτητών στην κατοχή εάν διαβάσετε το διάγγελμά του, το πρώτο, ποιοι αναλαμβάνουν να σώσουν τη χώρα, ήταν αυτό: «θυσιάζομαι εγώ για να σώσω τη χώρα». Αυτό λέει. Λοιπόν ο καθένας μπορεί να κάνει την οποιαδήποτε ιδεολογική επένδυση αλλά αυτή η επένδυση αντικρούεται με την ίδια τη ζωή, με τα ίδια τα γεγονότα. Με αυτά αντικρούεται. Λοιπόν, το θέμα είναι στο προκείμενο πώς θα βοηθήσει και μπορεί να βοηθήσει η Αστυνομία να μην μετατραπεί η οργή του λαού σε αιματοκύλισμα και να μετατραπεί σε πολιτική πράξη.
   Κατ' αρχήν εδώ ας σημειωθεί ποιος είναι ο ρόλος της Αστυνομίας. Ο ρόλος της Αστυνομίας είναι ένας και μοναδικός, είναι να προστατεύει τον πολίτη από τους παραβάτες του κοινού ποινικού δικαίου. Αυτός είναι ο ρόλος. Ο ρόλος της δεν είναι σε καμιά απολύτως περίπτωση να χρησιμοποιείται ως όργανο καταστολής των λαϊκών, των κοινωνικών και των πολιτικών αγώνων. Αυτή είναι η διαφορά. Μπορούμε να το κατανοήσουμε αυτό, ναι ή όχι;
   Αυτό είναι το πρόβλημα, και είναι το πρόβλημα ειδικά δικό σας, όλων των κατηγοριών και σε όλες τις βαθμίδες. Δηλαδή θα πει ένας αστυνομικός: «και όταν παίρνω εντολή να κάνω χρήση χημική, όπως έγινε προχθές τι θα κάνω;» Θα του απαντήσω: Θα ζητήσεις έγγραφη εντολή, από τον προϊστάμενό σου, θα το ζητήσεις γραπτώς: αυτό που μου λες να πάω να κάνω και που θεωρώ ότι είναι αντίθετο με τη δουλειά που πάω να κάνω και το θέλω γραπτό». Πέρα από αυτό χρησιμοποιείται ολόκληρη η δύναμη, χρησιμοποιούνται τα ΜΑΤ για να καταστείλουν τους λαϊκούς αγώνες. Σημειώνω ότι -αν είναι σωστές οι πληροφορίες μου-, 480 απόφοιτοι της σχολής περνάνε αμέσως στα ΜΑΤ. Και αν δεχθώ ότι τους χρειάζονται τα ΜΑΤ, στα ΜΑΤ χρειάζονται πάρα πολύ εκπαιδευμένοι Αστυνομικοί. Πώς πάς και δίνεις τους 480 απόφοιτους κατευθείαν στα ΜΑΤ; Μου θυμίζει τον γιατρό που μόλις βγαίνει από την ιατρική του εκπαίδευση και πριν αποκτήσει μία εμπειρία, τον στέλνουν να γίνει αγροτικός ιατρός, που ο αγροτικός ιατρός χρειάζεται να είναι ένας που να τα ξέρει όλα, και τον στέλνουν εκεί, δηλαδή τον στέλνεις να μάθει σκοτώνοντας ανθρώπους -λέω για τον ιατρό-, τον στέλνεις να πάει χτυπώντας ανθρώπους –για τον απόφοιτο της σχολής-. Αυτό είναι το πρώτο θέμα και μιλάω για τον αρχηγό της ΓΑΔΑ που τον γνωρίζω, είναι να πάει εκεί, δεν ξέρω ποιανού είναι η διαταγή, του Όθωνα είναι, του Χρήστου είναι, ποιανού είναι; Αμέσως, μόλις βγάλανε τη σχολή αμέσως να πάνε σε αυτό το σώμα; Είναι πολύ δύσκολο να ξεπεράσουμε αυτήν την κατάσταση. Έγγραφη λοιπόν εντολή και να πω κάτι σοβαρό, θα το πω και αν θέλετε είμαι έτοιμος να το κουβεντιάσω. Να καταργηθούν τα ΜΑΤ.
   Να πάρω ένα παράδειγμα. Συγχαρητήρια δίνω στην Αστυνομία και γνωρίζω πάρα πολύ καλά ότι μπορεί να κάνει το καθήκον της και οι τελευταίες παραβιάσεις που έγιναν και η σύλληψη αμέσως των παραβατών αποδεικνύει ότι η Αστυνομία η Ελληνική είναι ικανή να κάνει το καθήκον της, αλλά όταν υπάρχουν στους δύο φίλους μου πρώην Προέδρους της Δημοκρατίας από 24 Αστυνομικοί να τους φυλάνε, γιατί; Γιατί φίλε μου Σαρτζετάκη και φίλε μου Στεφανόπουλε να σε φυλάνε 24 άνθρωποι; Από τι κινδυνεύεις; Από τι κινδυνεύεις; Για ποιο λόγο, δεν το καταλαβαίνω. Εάν υπήρξες τίμιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν πρόκειται να σε ενοχλήσει κανένας. Και μιλάω για δυο που όντως ανταποκρίθηκαν στα χρέη τους. Γιατί να χρειάζονται 24 Αστυνομικοί γι' αυτή τη δουλειά, και άλλοι 24 Αστυνομικοί, 48. Για να μην πω τώρα πόσοι Αστυνομικοί φυλάνε δημοσιογράφους, να τα πεις αυτά Σαββίδη, δεν τα λες. Είπες για τους άλλους αλλά δεν είπες για την ανοχή αυτή που δείχνετε, να σας φυλάνε Αστυνομικοί. Εάν όλοι οι Αστυνομικοί που έχουμε που φυλάνε τα μεγάλα πρόσωπα, τα γραβατωμένα πρόσωπα, τους γραβατωμένους λόγους, («βγάλε τη γραβάτα ρε Χρήστο»), εάν γινότανε αυτό, δεν θα είχαμε την εγκληματικότητα διότι γνωρίζετε πολύ καλά ότι όταν υπάρχει μία περιπολία σε ένα μέρος αυτομάτως μειώνεται στο ήμισυ η εγκληματικότητα, μόνο από την περιπολία. Έτσι ο άλλος δεν ξέρει από πού θα του έρθει η περίπολος, δεν έχει χρονοδιάγραμμα, τα γνωρίζετε καλύτερα από μένα αυτά τα θέματα.
   Και θα ήθελα, για να μπω στη ψυχολογία του Αστυνομικού, ένα τελευταίο να πω για να δείξω και την ψυχολογία την δική μου απέναντι στους Αστυνομικούς.
   Είμαι κρατούμενος το 1944 στην Αστυνομία Αθηνών, στην Ασφάλεια δηλαδή, και έχω δηλώσει ότι είμαι Επονίτης θαρρετά στον κόσμο, αγωνίζομαι για να διώξω τη σκλαβιά από τον τόπο μας, για να ελευθερωθεί η πατρίδα. Οι Αστυνομικοί είναι Έλληνες, αυτοί με έχουν συλλάβει. Δεν τους το κρύβω, τους το λέω. Και επειδή βλέπω ότι δεν πρόκειται να δούμε θεού πρόσωπο, ετοιμάζομαι να κάνω μια απόπειρα δραπέτευσης. Στο κελί που είμαι είναι και ποινικοί κρατούμενοι, είναι και πολιτικοί κρατούμενοι, τους ενημερώνω και συμφωνούνε όλοι και αρχίζουμε και σκάβουμε το τοίχο για να βγούμε σε ένα φωταγωγό και από εκεί να περάσουμε στην ελευθερία. Είμαστε έτοιμοι το βράδυ να ρίξουμε το τελευταίο τούβλο και να πεταχτούμε στο φωταγωγό. Και έρχεται η κοπέλα ενός από τους παραβάτες του ποινικού δικαίου και της λέει:
   -«Απόψε θα σε δω στο σπίτι»,
   -«Πώς θα με δεις;»
   -«θα δραπετεύσω»
   Σηκώνεται αυτή, πάει και το λέει και κατεβαίνει ο Μπουραντάς. Θα έχετε ακούσει για τον Μπουραντά, πιστεύω όλοι σας θα το μαθαίνεται. Ε κατευθείαν, έξυπνος άνθρωπος ήταν, βλέπει την κουβέρτα που είχαμε απλώσει στον τοίχο, πάει την ξηλώνει και βλέπει την τρύπα. «Ποιος το έκανε αυτό;» λέω «εγώ». Έρχεται μπροστά μου, ένας τεράστιος άνδρας, μου δίνει ένα φούσκο, κρατιέμαι εγώ, ετοιμάζεται να δώσει το δεύτερο φούσκο τον κοιτάω στα μάτια, του λέω «δώστο»... Κατεβάζει το χέρι του και λέει «πάρτε τον».
   Πήγα πάνω, με λιανίσανε στο ξύλο και εν τω μεταξύ με βάζουνε σε ένα κελί απέναντι από τους άλλους για να τους τρομοκρατήσουνε, με δένουν με τις χειροπέδες πίσω και βάζουνε έναν Αστυφύλακα μπροστά μου καθισμένο σε μια καρέκλα με ένα πιστόλι στο χέρι και του λένε, -αν είναι δυνατόν τώρα, όλα τα έκαναν σκηνοθετημένα: «την παραμικρή κίνηση να κάνει θα τον πυροβολήσεις». Κοιτάζω, ένα παιδί ήτανε, κάνα δυο χρόνια πιο μεγάλος από μένα και ήμουνα εγώ ακριβώς 22 χρονών, για να σημειώσω κιόλας πριν από δύο μέρες έκλεισα ένα μήνα στο ενενηκοστό έτος. Όχι, δεν το λέω για να μου πείτε μπράβο. Το λέω για να δείτε ότι δεν σταματάω μέχρι τώρα τον αγώνα, γι' αυτό το λέω. Λοιπόν τον κοιτάω τον Αστυφύλακα, του λέω «τώρα εσύ νομίζεις ότι είσαι ελεύθερος και εγώ είμαι σκλάβος;». Με κοίταζε. «Θα σου αποδείξω ότι εσύ είσαι σκλάβος και εγώ είμαι ελεύθερος. Είσαι σκλάβος διότι εκτελείς εντολές. Ο άνθρωπος που εκτελεί εντολές δεν είναι ελεύθερος. Εγώ είμαι ελεύθερος διότι δεν εκτελώ κανενός εντολή, μονάχα το χρέος απέναντι στην πατρίδα». Και αρχίζω τη συζήτηση. Ολόκληρη συζήτηση, τέσσερις ώρες αμίλητος. Αμίλητος. Έρχεται να αλλάξει η βάρδια, του φωνάζει ο άλλος, λέει: «ετοιμάσου θα έρθω να σε αντικαταστήσω» και εκείνη την ώρα είπε: «μονάχα, περίμενε δυο λεπτά να τελειώσω την κουβέντα μου».
   Ήρθε ο άλλος. Ξαναρχίζω με τον άλλον την ίδια ιστορία. Έρχεται ο τρίτος, ξαναρχίζω την ίδια ιστορία. Στον τρίτο, τα έλεγα και στους άλλους, αλλά θα πω τι του είπα. Λέω: «είμαι δεμένος με χειροπέδες, εσύ νομίζεις ότι έτσι απλά το βλέπω το θέμα, λάθος κάνεις. Είναι 16 κομματάκια. Και είναι από ατσάλι». Και αρχίζω και του λέω πώς από τα ορυχεία βγαίνει το σιδηρομετάλλευμα και πώς φτάνει και περνάω και την άποψή μου πως οι εργαζόμενοι κάνουν όλη αυτή τη διεργασία, και τι δουλειά κάνουν οι εργαζόμενοι και όλα αυτά τα πράγματα. Και επειδή λέω ότι έχω κουραστεί αρκετά θα λύσω τις χειροπέδες, και εν τω μεταξύ τις έλυσα, του τις δίνω και λέω «πάω να κοιμηθώ και αν θέλεις εκτέλεσέ με».
   Ύστερα από μερικά χρόνια ελεύθεροι, συναντάω επί της οδού Πειραιώς έναν άνθρωπο ο οποίος τρέχει με αγκαλιάζει και με φιλάει. Του λέω «για κάτσε, ποιος είσαι;» Μου λέει: «δεν με θυμάσαι;» Του λέω «δεν σε θυμάμαι». Μου λέει: «Είμαι ο Αστυφύλακας που ήτανε σκλάβος και τον έκανες εκείνη τη βραδιά ελεύθερο».
   Δεν ξέρω ποιος από τους τρείς ήτανε, αλλά λέω ότι ένας από τους τρείς ήτανε. Το λέω για να πω και να σας δείξω ότι οι σχέση του πολίτη με τον Αστυνομικό είναι πολύ περίπλοκη. Δεν είναι μια απλή σχέση. Δεν είναι πιάνω τον πολίτη και τον χαστουκίζω. Βρέθηκα σε τέτοιες καταστάσεις και λέω: «έλα να με δείρεις εμένα, κάθεσαι και δέρνεις τον άλλον; έλα να με δείρεις». Διότι δεν σας κρύβω ότι εγώ αντίθετα με τη γραμμή του κόμματος να κάθομαι να τις τρώω, είχα δηλώσει και στο κόμμα μου και είναι γραμμένη η δήλωση μου στον Ριζοσπάστη το 1945, «δεν θα τις ξαναφάω έτσι στα κουτουρού». Φυσικά έχω υποστεί συνέπειες, μου έσπασαν το ποδάρι, επτά φύλακες στις φυλακές της Κέρκυρας με βασανίζανε αλλά ταυτόχρονα βάραγα και εγώ. Το λέω καθαρά, μην νομίζετε, ότι όποιος με χτυπήσει θα υποστεί τις συνέπειες, αλίμονο. Είμαι ήσυχος άνθρωπος, είμαι μειλίχιος άνθρωπος αλλά υπάρχουνε και όρια και εδώ θέλω να σκεφτείτε... Εγώ τα όρια μπορώ να τα κατευθύνω, τα όρια ο οργισμένος πολίτης είναι δύσκολο να τα κατευθύνει. Και εδώ είναι το πρόβλημα και πώς θα το ξεπεράσουμε.

Ευχαριστώ πολύ που με ακούσατε.